ยุงร้ายกว่าเสือ

           จำความได้มีการวิจัยมากมาย ปล่อยปลากินลูกน้ำ ปล่อยทราย จุลินทรีย์ ฆ่าไข่ ลูกน้ำมากมาย มีสำนักยุงแบบเฉพาะยุงลาย ยุงก้นปล่อง ยุงรำคาญ แต่แล้วยังคงมียุงหึ่งไปหมด หลายชนิดที่พร้อมฟูมฟัก เชื้อโรค ทั้งมาลาเรีย ไวรัสไข้เลือดออกเดงกีย์ ไวรัสไข้ตัวงอ เพราะปวดข้อ ข้ออักเสบ ชิกุนกุนยา และมาใหม่ซิกา ไม่รุนแรงมากในผู้ใหญ่ มีตาแดง ผื่น ไข้น้อยๆ ปวดหัว ปวดเมื่อย แต่ถ้าถูกหวย ก็เกิดเส้นประสาทอักเสบ แขนขาอัมพาต หรือสมอง ไขสันหลังอักเสบ แต่ที่หวาดวิตกคือ คนท้องติดเชื้อ ทำให้เด็กในท้องติดเชื้อตาม หัวลีบตั้งแต่อยู่ในท้อง หรือมาลีบหลังเกิด และมีความผิดปกติแต่กำเนิดอีกมากแม้ไม่มีหัวลีบ ที่หวาดเสียวกันก็คือ ผู้ชายมีเชื้อปล่อยในน้ำอสุจิได้นานถึง 6 เดือน ผู้หญิงก็ปล่อยเชื้อได้ออกมาทางช่องคลอด แต่ระยะเวลาไม่นาน และการทดลองในหนูชาย ไข่อัณฑะฝ่อภายใน 1 อาทิตย์ ใน 3 อาทิตย์ ขนาดไข่เหลือแค่ 10% ของที่ควรจะเป็น และฮอร์โมนหมดไปด้วย กลายเป็นหนูชายหงอย

ทางป้องกัน จะพึ่งการพ่นหมอกควันก็ไม่ได้ และเป็นปุจฉาว่าเมื่อไรจะเลิกพ่นหมอกควันกันซะที ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการพ่นหมอกควัน และละอองฝอยกำจัดยุง ที่อาจเข้าใจว่าจะมีประสิทธิภาพเก่งกาจ แต่แท้จริงมีข้อจำกัดหลายประการ ซึ่งในขณะนี้เป้าคือยุงลายซึ่งเป็นยุงในบ้าน

สำนักแมลง กระทรวงสาธารณสุข และสำนักโรคอุบัติใหม่ ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับประสิทธิภาพในการพ่นควัน และละอองสำหรับยุงตัวแก่ มีรายละเอียดดังนี้คือ การกำจัดยุงตัวแก่มี 2 วิธีคือ การพ่นหมอกควัน (ขนาด 0.1-20 ไมครอน) และการพ่นละออง ULV (ขนาด 15-21 ไมครอน) ซึ่งการใช้วิธี ULV จะมีประสิทธิภาพสูงกว่าในการกำจัดยุงตัวแก่

ข้อจำกัดในการใช้วิธีพ่นหมอกและละออง ได้แก่ ต้องพ่นในบ้าน ปิดหน้าต่างประตูมิดชิดไว้นานอย่างน้อย 30 นาทีเท่านั้นจึงจะสามารถฆ่ายุงตัวแก่ได้ ส่วนใหญ่ประชาชนไม่ให้พ่นในบ้าน เจ้าหน้าที่จึงพ่นบริเวณรอบบ้าน ซึ่งไม่สามารถกำจัดยุงได้ทั้งหมด เพราะยุงสามารถบินหนีได้ทัน ถ้าไปพ่นนอกบ้านลอยๆลมพัดหมด

ดังนั้น ถ้าพ่นนอกบ้านต้องพ่นตามท่อ ตามต้นไม้ที่คาดว่ายุงจะไปเกาะพัก ส่วนที่ยุงตัวแก่ที่ได้รับหมอกควันในปริมาณน้อย ก็จะไม่ตายเช่นกัน อย่างไรก็ตาม การพ่นละอองจะยังมีประสิทธิภาพกว่าหมอกควันในการกำจัดยุงนอกบ้าน การพ่นนอกบ้านต้องพ่นในเวลาที่ไม่มีแสงแดดจัด และมีลมแรง เพราะเป็นเหตุให้หมอกควันและละอองลอยตัวได้อย่างรวดเร็ว และไม่โดนยุง (สามารถพ่นได้ในตอนเช้าหรือเย็น จึงจะมีประสิทธิภาพดีในระดับหนึ่ง)

ประชาชนส่วนมากยังไม่มีความรู้ความเข้าใจในการใช้การพ่นว่าต้องเลือกในบ้านก่อนเพราะเป้าหมายคือยุงลาย ถ้าไปพ่นนอกบ้านลอยๆ ลมพัดหมด ข้อจำกัดอีกประการคือประชาชนยังคุ้นชินกับการใช้วิธีแบบการพ่นหมอกควัน มากกว่าวิธีพ่นแบบละอองฝอยเพราะดูเป็นจริงเป็นจัง ได้กำลังใจ เพราะฉะนั้นควรเลิกหมอกควันหรือไม่ และถ้าพ่นแบบละอองฝอยก็ต้องพ่นให้ถูกต้อง พ่นในบ้าน ถ้านอกบ้านต้องเลือกบริเวณและเวลาที่เหมาะ

การเรียกร้องให้ทางการพ่นผิดวิธี นอกจากไม่ได้ผล เสียงบ ยังคิดว่าตนเองปลอดภัย เลยเป็นไข้เลือดออก ไข้ซิกาไปอีก ในเมื่อพ่นก็แล้วยังไม่ได้เรื่องนัก กำจัดด้วยวิธีวิทยาการล้ำลึก ปล่อยยุงเป็นหมันออกไป แล้วจะไปสู้กับยุงคึกคะนองทั้งหญิงชายยังไงไหว อ่อนใจ ดังนั้น ทางที่ดีคืออย่าหวังพึ่งใคร กะโหลกกะลา ที่รองน้ำ จานชามไห ชักโครก ต้องคว่ำ ปิดมิดชิด แต่จะให้ไปถมบ่อ ถมสระหลังบ้านคงไม่ไหว แถมบางหน้า มีฝน น้ำท่วมขัง น้ำรอระบาย ก็จะเป็นที่เพาะพันธุ์ไปอีก

ดังนั้น เราต้องช่วยตัวเอง หายาทา ยาไล่ยุง เฉพาะกาย คือใช้กับตัวเอง ทางการ กรมสำนัก ก็ใจดีเหลือหลายกลัวจะขายไม่ออก ไม่อยากออกมาประกาศ ยากัน ยาไล่ยุงชนิดไหน ยี่ห้อใด ตกอยู่ในกลุ่มดีเลิศ คือกันยุงไม่ให้มาใกล้ได้นานๆอย่างน้อย 5 ชั่วโมง หรือกลุ่มที่ต้องพ่นกันทุก 10 หรือ 20 นาที หรือประเภทพ่นเอาหอมๆเก๋ๆ

ที่ใช้ไม่ได้ผลแน่แท้ คือตะไคร้หอม น่าจะต้องพ่นจนชุ่มชื้นตลอดเวลา ยาโลชั่นทาผิวนุ่ม น้ำมันถั่วเหลือง และที่ขายตามเน็ต สายผูกข้อมือไล่ยุง ยุงไม่กัดแค่ข้อมือ ที่ได้ผลคือ ผลิตภัณฑ์ที่มีสาร DEET ใช้ได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือน ถึงแก่แล้ว ไม่มีอันตราย ออกฤทธิ์ในบริเวณที่ทา

นั่นคือ ที่ส่วนของร่างกายที่ไม่มีเสื้อผ้าปกปิด ฉะนั้น ทาสเปรย์ที่ผิวเปิด นอกร่มผ้า ห้ามในร่มผ้า เพราะหาประโยชน์ไม่ และอาจคันไปอีก และต้องไม่เข้าตาเพราะจะระคายเคือง นอกจากนั้นคือสเปรย์ที่เสื้อผ้า ขนาดที่เหมาะคือ 24% และมีประสิทธิภาพอยู่ 5 ชั่วโมง ในเด็ก ขนาดคือ 10–30%

กลไกคือปกปิด สิ่งดึงดูดยุงที่ออกมาจากร่างกาย ที่มีในเหงื่อ กลิ่นตัว คนกินเบียร์ ยุงจะมาตอมเยอะ เป็นต้น และยุงชอบเนื้ออุ่นๆ เช่นคนท้องจะตัวร้อนกว่าคนปกติ และชอบก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ฉะนั้น คนที่ออกกำลังเยอะ หายใจแรงเร็ว เหงื่อมาก จะเย้ายวนด้วย เครื่องไล่ยุง อัลตร้าโซนิค แสงไวโอเลตยุงหาสนใจไม่ ที่ดักจับยุงโดยปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ดักจับได้ดี และฆ่ายุงได้

แต่ไม่แน่ว่าคนที่อยู่ในห้องนั้น จะดึงดูดยุงได้มากกว่าหรือไม่ นั่นคือถูกกัดอยู่ดี อย่างไรก็ตาม ที่ดักยุงแบบปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ จะได้ผลดีเวลาวางนอกบ้าน และในห้อง ต้องหามุมที่เหมาะ และอาจหาภาชนะมืดๆ ใส่น้ำ ที่มีทรายอะเบท เมื่อยุงมาวางไข่ ก็จะตายไม่เกิดเป็นยุงบินได้ แต่ต้องหามุมวาง ครอบคลุมพื้นที่ในบ้าน นอกบ้าน

ที่เขียนมานี้ ไม่ใช่เป็นผู้เชี่ยวชาญยุง แต่เพราะถูกยุงกัดมากหลาย แถมมีคนไข้เสียชีวิตจากโรคที่มาจากยุง เลยเป็นที่มาของบทนี้ ทา พ่นไว้นะครับ ยุงร้ายกว่าเสือ เพราะเสืออยู่ในกรง.

อ้างอิง https://www.thairath.co.th/content/820337